گیاهان، سبزیحات، میوه‌ها و صیفی‌جات از مهم‌ترین محصولاتی هستند که اغلب ما در طول روز از آن‌ها به عنوان وعده‌های غذایی استفاده می‌کنیم. تمامی این موارد تحت شرایط بهینه‌ای یا به صورت گلخانهای و یا به صورت روباز کشت می‌شوند تا پس از طی کردن مراحلی رشد کرده و به دست ما برسند.
محیط گلخانه مکانی برای حفاظت از دانه‌ها و بذرها جهت رشد هر چه بهتر است؛ اما در کشت روباز نیز محصولات به صورت طبیعی‌تر رشد کرده و به بار می‌آیند. ما در این مطلب قصد داریم به مقایسه کشت گلخانه ای با کشت روباز بپردازیم، به همین دلیل توصیه می‌کنیم حتما تا پایان ارائه این مقاله با ما همراه باشید.
کشت گلخانه ای
همه ما در طول روز انواع سبزیجات، میوه‌ها، صیفی‌جات و مواردی از این قبیل را مصرف می‌کنیم که گاهی اوقات از روند رشد و به بار آمدن آن محصول هیچ اطلاعی نداریم. کشت گلخانهای به فرآیندی گفته می‌شود که طی آن محصولات زراعی یا سبزیجات در محیط اکوسیستم گلخانه به صورت محافظت‌شده رشد می‌کنند. در واقع گلخانه مکانی است که افراد با ایجاد شرایط بهینه و مناسبی برای رشد محصولات آن را به وجود آورده‌اند تا آسیب و آفتی متوجه مواد غذایی نشود.
کشت گلخانهای یک روش بهینه و پویا است که به کشاورزان این امکان را می‌دهد تا محصولاتی با کیفیت بالاتر تولید کنند و بازدهی خود را افزایش دهند. در محیط گلخانه یک شرایط ایده‌آل برای رشد دانه‌ها و بذرها در نظر گرفته می‌شود که همین مورد مهم‌ترین دلیل افزایش کیفیت و رشد سریع‌تر محصول خواهد بود.
طراحی گلخانه طبق اصول علمی و مهندسی دقیقی انجام می‌شود تا گیاهان در شرایط بهینه و ایده‌آلی با کیفیت بالا رشد کنند. توت فرنگی، خیار، گوجه، زعفران، سبزیجات، فلفل دلمه‌ای و غیره از مواردی هستند که می‌توان به خوبی آن‌ها را در محیط گلخانه پرورش داد و در صادرات محصولات گلخانه ای نیز از آن‌ها استفاده کرد. کشت گلخانهای بر اساس روش انجام آن دارای انواعی است که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- کشت هیدروپونیک
- کشت روی بستر خاک
کشت محصولات غذایی تنها به روش گلخانهای انجام نمی‌شود بلکه به صورت کشت روباز نیز امکان‌پذیر است، که در ادامه با پرداختن به این موضوع مقایسه کشت گلخانه ای با کشت روباز را نیز بررسی می کنیم.
مزایا و معایب کشت گلخانه ای
کشت گلخانهای همانند سایر روش‌های کشت موجود در کشور دارای مزیت‌ها و معایبی است که در این بخش به بررسی آن‌ها می‌پردازیم. در این قسمت شما را با رایج‌ترین مزایای کشت گلخانهای آشنا می‌کنیم که شامل موارد زیر می‌شوند:
- افزایش تنوع محصولات تولیدی
اغلب محصولات تنها در برخی از فصول سال در بازار قابل مشاهده هستند اما با استفاده از کشت گلخانهای می‌توان این محصولات را در تمامی فصول سال با کیفیت بالا تولید کرد.
- افزایش تولید
کشت گلخانهای یکی از روش‌های متمرکز کشت در کشور ما است که به علت ایجاد شرایط بهینه و محافظت‌شده می‌توان تولیدات محصول را افزایش داد.
- کم کردن خطرات تولید
با کشت گلخانهای دیگر نیاز نیست نگران انواع آفات و آسیب رسیدن به محصولات باشید، زیرا تمامی محصولات در محیطی امن و ایده‌آل رشد و نمو پیدا می‌کنند.
حال در این قسمت شما را با چند مورد از معایب کشت گلخانهای آشنا می‌کنیم که عبارتنداز:
- نیاز به سرمایه و هزینه‌های عملیاتی بالا
تامین تجهیزات مورد نیاز در گلخانه نیازمند دارا بودن سرمایه اولیه بالایی است که این مورد از معایب این امر به شمار می‌رود.
- نیاز به سطح مهارت بالا
نگهداری از گیاهان در محیط گلخانه کار ساده‌ای نیست و حتما باید توسط افراد دارای تجربه و مهارت انجام شود تا نتیجه مناسب ارائه گردد.
- طراحی دقیق گلخانه
طراحی دقیق گلخانه از مواردی است که حتما باید مورد توجه قرار گیرد و توسط افراد کاردان انجام شود، زیرا احتمال از بین رفتن تمامی محصولات وجود دارد.
کشاورزی سنتی
کشاورزی سنتی از ابتدایی‌ترین روش‌های تولید محصولات غذایی همچون میوه‌ها، سبزیجات، صیفی‌جات و غیره به شمار می‌رود. در این روش کشاورزان معمولا با استفاده از دانش بومی و تجهیزات ساده‌ای همراه با عوامل طبیعی اقدام به تولید و پرورش محصولات می‌کنند. کشاورزی سنتی که با عنوان کشت روباز نیز در جهان شناخته می‌شود همچنان شغل نیمی از مردم دنیا است که با استفاده از ابزار و تجهیزات معمولی و ارگانیک در حال تولید محصولات هستند.
مقایسه کشت گلخانه ای با کشت روباز نشان می‌دهد که در کشاورزی سنتی اغلب محصولات تنها با استفاده از کودهای ارگانیک و سیستم طبیعی به بار می‌آیند اما در کشت گلخانهای تمامی عناصر کنترل‌شده هستند. در این بخش شما را با انواع کشاورزی سنتی آشنا می‌کنیم که عبارتنداز:
- زراعت
- باغداری
- دام‌پروری
مزایا و معایب کشت سنتی
به طور کلی معایب کشت سنتی بسیار بیشتر از مزیت‌های آن است، به همین خاطر طی سال‌های اخیر تولید و پرورش محصولات گلخانهای بیش از پیش رواج پیدا کرده و اغلب صادرات محصولات غذایی و کشاورزی با روش گلخانهای انجام می‌شوند. در این قسمت از مقاله شما را با رایج‌ترین معایب کشاورزی سنتی یا کشت سنتی آشنا می‌کنیم که عبارتنداز:
- از بین رفتن حجم زیادی از منابع آن برای آبیاری محصولات
- از بین رفتن مواد مغذی خاک
- بازدهی بسیار پایین به دلیل استفاده از ابزارهای سنتی کشاورزی
- نداشتن اطلاعات کافی در رابطه با نوع خاک، میزان مواد مغذی خاک، آفات و خشکسالی
در این قسمت نیز چند مورد از مزیت‌های کشت سنتی را جمع‌آوری کرده‌ایم که شامل موارد زیر می‌شوند:
- تولید و پرورش محصولات در ابعاد بالایی از زمین کشاورزی
- تولید محصولات طبیعی و ارگانیک
- نیاز به مقدار سرمایه اولیه کم جهت کاشت، داشت و برداشت محصول
مقایسه کشت گلخانه ای با کشت روباز
همان‌طور که اشاره کردیم کشت گلخانهای در فضای محدودی انجام می‌شود و قابلیت کنترل شرایط محیطی مناسب جهت رشد محصولات را داراست. اما در مقابل کشت روباز یا سنتی چنین قابلیتی ندارد و تنها محصولاتی را می‌توانید پرورش دهید که با شرایط آب و هوایی آن منطقه هم‌خوانی داشته باشند.
ما در این بخش قصد داریم به مقایسه کشت گلخانه با کشت روباز بپردازیم و تفاوت‌های آن‌ها با یکدیگر را بررسی کنیم. چنانچه می‌خواهید با تفاوت‌های این دو نوع کشت مدرن و قدیمی آشنا شوید ما را تا انتهای بخش‌های بعدی این مطلب همراهی کنید.
پرورش محصول
پرورش محصول اولین و قابل توجه‌ترین تفاوت در کشاورزی سنتی و گلخانهای است که می‌توان به آن اشاره کرد. با توجه به مطالب شرح داده شده متوجه شده‌اید که در کشت روباز محدودیت تولید محصولات با توجه به شرایط آب و هوایی وجود دارد اما در کشت گلخانهای از این محدودیت‌ها خبری نیست.
در کشت گلخانهای امکان مدیریت و کنترل عوامل طبیعی موثر بر تولید محصولات وجود دارد در حالیکه در کشت روباز این امکان وجود نخواهد داشت. لازم به ذکر است شرکت فانوس سبز که به عنوان یکی از برترین شرکت‌های تولیدکننده محصولات گلخانهای در کشور به شمار می‌رود توانسته با صادرات محصولات خود شهرت جهانی به دست آورد.
امکان کنترل از راه دور
یکی دیگر از تفاوت‌های اساسی کشت گلخانهای و کشت روباز بهره گرفتن از تکنولوژی مدرن روز دنیا در کشت گلخانهای است. در دنیای امروز تجهیزات جدید و کارآمدی وارد بازار شده‌اند که به شما این امکان را می‌دهند تا از راه دور بتوانید دستگاه‌ها و اتصالات را بررسی کرده و کنترل کنید.
با استفاده از این تکنولوژی دیگر لازم نیست همیشه نزدیک محل گلخانه بمانید. می‌توانید با خیال راحت به مسافرت بروید و با استفاده از اینترنت شرایط کشت را از راه دور مدیریت کنید. این امر تنها در کشت گلخانهای قابل اجرا است و کشت روباز چنین مزیتی را ندارد تا بتوان از راه دور مراقب رشد محصولات بود.
کنترل و تنظیم سرعت رشد گیاه
در کشت گلخانهای با استفاده از سیستم‌ها و تجهیزات مدرن این امکان فراهم آمده است که بتوانید شرایط گیاه، بذر یا دانه خود را مورد بررسی قرار داده و اقدامات لازم را برای رشد هر چه سریع‌تر آن انجام دهید. در کشت روباز یا سنتی چنین امکانی برای کشاورزان وجود ندارد و آن‌ها شرایط رشد گیاهان خود را بر عهده عوامل محیطی و گذشت زمان می‌گذارند. چنانچه پس از بررسی گیاه با استفاده از تجهیزات مدرن در کشت گلخانهای متوجه شوید که این گیاه ممکن است کمبود ماده‌ای مهم را داشته باشد می‌توانید آن را برطرف کرده و به سرعت رشد آن کمک کنید.
کیفیت محصولات
از اساسی‌ترین مقایسه کشت گلخانه ای با کشت روباز باید به کیفیت محصولات تولیدی در آن‌ها اشاره کرد. بدیهی است محصولاتی که با روش کشت گلخانهای تولید می‌شوند به دلیل قرارگیری در محیطی ایمن و بهینه از کیفیت بالاتری نسبت به کشت روباز برخوردارند.
در گلخانه تمامی محیط به گونه‌ای آماده می‌شود که کوچکترین آسیب و آفتی متوجه محصول نشده و با بالاترین کیفیت خود رشد و نمو پیدا کنند. در حالیکه در کشت روباز همه چیز به شرایط محیطی همچون آب و هوا بستگی دارد و نمی‌توان چندان بر روی کیفیت بالای محصولات حساب باز کرد.
کشت گلخانه ای بهتر است یا کشت روباز؟
با توجه به مطالبی که در بخش‌های قبلی ارائه دادیم کشت گلخانهای برتری قابل توجهی نسبت به کشت روباز دارد. کشت روباز یک روش تولید محصول قدیمی است که همچنان توسط برخی کشاورزان انجام می‌شود؛ اما محصولات تولیدی آن چندان باکیفیت نیستند. کشت گلخانهای یکی از روش‌های کشت مدرن است که به دلیل قرارگیری گیاهان در محیطی ایده‌آل کیفیت محصول تولیدی آن بالا خواهد بود. با توجه به مزیت‌های فراوان و مدرن بودن کشت گلخانهای این کشت بسیار مناسب‌تر از کشت روباز تلقی می‌شود که مصرف‌کنندگان مواد غذایی نیز از آن استقبال می‌کنند.
سخن پایانی
در این مقاله تلاش کردیم مطالبی تحت عنوان مقایسه کشت گلخانه ای با کشت روباز را برای شما شرح دهیم تا از تفاوت‌ها، مزیت‌ها و معایب هر یک آگاه شوید. کشت گلخانهای و روباز هر دو از روش‌های تولید محصولات و مواد غذایی ما هستند که در این میان طرفداران کشت گلخانهای بسیار بیشتر خواهند بود. شرکت فانوس سبز به عنوان بزرگترین مجموعه صادرکننده انواع محصولات گلخانهای اعم از گوجه فرنگی، خیار، فلفل دلمه‌ای و غیره است که تمامی محصولاتش از کیفیت ویژه‌ای برخوردارند.
